TP.HCM nghiên cứu làm tuyến đường sắt Dĩ An - Bàu Bàng hơn 64.000 tỷ đồng

Trong nỗ lực thúc đẩy kết nối vùng và phát triển hạ tầng giao thông hiện đại, TP.HCM đang tích cực chuẩn bị đầu tư tuyến đường sắt Dĩ An - Bàu Bàng với tổng mức đầu tư ước tính hơn 64.000 tỷ đồng. Đây là bước đi chiến lược nhằm tăng cường giao thông liên vùng, giảm tải đường bộ và mở ra nhiều cơ hội phát triển đô thị theo mô hình TOD hiện đại.

Tuyến đường sắt chiến lược nối Dĩ An - Bàu Bàng

Theo báo cáo từ UBND TP.HCM, tuyến đường sắt Dĩ An - Bàu Bàng là đoạn quan trọng trong dự án đường sắt TP.HCM - Lộc Ninh. Với tổng chiều dài hơn 52km, tuyến bắt đầu từ ga An Bình (TP. Dĩ An) và kết thúc tại ga Bàu Bàng (huyện Bàu Bàng), đi qua các địa phương: Thuận An, Thủ Dầu Một, Tân Uyên, Bến Cát và Bàu Bàng (tỉnh Bình Dương cũ).

Thông số kỹ thuật và quy mô tuyến đường sắt

• Chiều dài: 52km
  
  
• Tổng vốn đầu tư: Hơn 64.000 tỷ đồng
  
  
• Khổ ray tiêu chuẩn: 1.435mm
  
  
• Số lượng ga: 10 ga
  
  
• Diện tích đất dự kiến sử dụng: 193ha
  
  
• Thời gian thực hiện: 2026 – 2033
  
  

Tuyến đường sắt này sẽ vận chuyển cả hành khách và hàng hóa, được thiết kế đường đôi nhằm nâng cao năng lực vận hành và tính ổn định của hệ thống.

Hướng tuyến bám sát quy hoạch quốc gia

Dự án đường sắt Dĩ An - Bàu Bàng được quy hoạch song song bên trái trục đường Mỹ Phước - Tân Vạn, đi qua Bình Chuẩn, phía Đông Thủ Dầu Một, vòng qua khu công nghiệp VSIP II đến Bàu Bàng. Hướng tuyến cơ bản bám sát theo quy hoạch đường sắt quốc gia và đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Đây là tuyến nằm trong danh mục công trình quan trọng quốc gia, với thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư thuộc về Quốc hội. TP.HCM hiện là đơn vị chủ trì lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, đơn vị tư vấn là TEDI South – một trong những tên tuổi hàng đầu trong lĩnh vực tư vấn hạ tầng giao thông.

TP HCM nghiên cứu triển khai tuyến đường sắt Dĩ An - Bàu Bàng

Nguồn vốn đầu tư: Kết hợp ngân sách và mô hình TOD

Tổng mức đầu tư hơn 64.000 tỷ đồng sẽ được huy động từ nhiều nguồn:

• Ngân sách Trung ương
  
  
• Ngân sách địa phương
  
  
• Vốn trái phiếu
  
  
• Nguồn vốn hợp pháp khác
  
  
• Đặc biệt là phát triển đô thị theo mô hình TOD
  
  

Đây là lần đầu tiên mô hình TOD (Transit-Oriented Development) được ứng dụng mạnh mẽ vào một tuyến đường sắt quốc gia, kỳ vọng tạo nên sự thay đổi căn bản trong quy hoạch đô thị và phát triển kinh tế địa phương.

TOD – Mô hình quy hoạch hiện đại lấy nhà ga làm trung tâm

Theo GS.TS Bùi Xuân Phong – nguyên Chủ tịch Hội Kinh tế và Vận tải Đường sắt Việt Nam, TOD là mô hình quy hoạch đô thị hiện đại, lấy các nhà ga làm trung tâm phát triển, từ đó hình thành các khu vực dân cư, thương mại, dịch vụ và không gian xanh xung quanh.

Lợi ích từ mô hình TOD

• Tăng giá trị bất động sản quanh nhà ga
  
  
• Giảm ùn tắc giao thông, thúc đẩy giao thông công cộng
  
  
• Tiết kiệm năng lượng và giảm phát thải khí nhà kính
  
  
• Cải thiện chất lượng sống cho cư dân đô thị
  
  
• Tạo cơ hội việc làm, thu hút đầu tư vào khu vực
  
  

Với tuyến đường sắt Dĩ An - Bàu Bàng, mô hình TOD hứa hẹn sẽ tạo ra những khu đô thị đa chức năng, thuận tiện về giao thông, tích hợp các dịch vụ công cộng, giáo dục, thương mại và giải trí. Qua đó, không chỉ giúp nâng cao hiệu quả khai thác đường sắt mà còn làm thay đổi diện mạo đô thị Bình Dương và TP.HCM.

Tiến độ dự kiến và công tác chuẩn bị đầu tư

Tuyến đường sắt Dĩ An - Bàu Bàng hiện đang trong giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi. Trong tháng 4 và tháng 6 vừa qua, UBND tỉnh Bình Dương (trước khi sáp nhập) đã tổ chức nhiều cuộc họp quan trọng để rà soát:

• Số lượng cầu vượt, hầm chui trên tuyến
  
  
• Quy hoạch các nút giao thông chính
  
  
• Phương án tài chính và công nghệ
  
  
• Phương án đền bù, giải phóng mặt bằng
  
  

TP.HCM cũng đang cập nhật các quy định mới của Luật Đường sắt sửa đổi (dự kiến ban hành năm 2025) để đẩy nhanh công tác chuẩn bị đầu tư từ năm 2026.

Tuyến đường sắt Dĩ An - Bàu Bàng đang trong quá trình rà soát, chuẩn bị đầu tư từ 2026

Cơ hội phát triển đô thị và thị trường bất động sản

Với sự hình thành của tuyến đường sắt này, khu vực từ Dĩ An đến Bàu Bàng sẽ trở thành trục phát triển đô thị - công nghiệp mới. Nhiều chuyên gia dự đoán:

• Bất động sản quanh các nhà ga sẽ tăng giá trị nhanh chóng
  
  
• Khu công nghiệp, logistics có thêm lợi thế về vận chuyển hàng hóa
  
  
• Hạ tầng đô thị đồng bộ kéo theo dòng vốn đầu tư vào nhà ở, thương mại
  
  

Đặc biệt, trong bối cảnh Bình Dương và TP.HCM sáp nhập một số đơn vị hành chính, tuyến đường sắt này sẽ tạo ra sự liên kết vùng hiệu quả, giảm áp lực dân cư về trung tâm và thúc đẩy phát triển kinh tế đa trung tâm.

Lời kết

Dự án tuyến đường sắt Dĩ An - Bàu Bàng hơn 64.000 tỷ đồng không chỉ là công trình hạ tầng giao thông trọng điểm mà còn là động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện chất lượng sống và định hình xu hướng đô thị hóa bền vững theo mô hình TOD.